Chính sách tài khóa là gì? Các loại loại chính sách tài khóa

Chính sách tài khóa là gì? Chính sách tài khóa đóng vai trò quan trọng trong việc điều tiết hoạt động kinh tế của một quốc gia. Hãy cùng chuyên mục kinh doanh đi khám phá chính sách tài khóa là gì, các loại hình chính sách tài khóa và tác động của chúng đến nền kinh tế.

1. Tìm hiểu chính sách tài khóa là gì?

Chính sách tài khóa (Fiscal policy) là một tập hợp các biện pháp tài chính mà chính phủ áp dụng, bao gồm chính sách thuế và chính sách chi tiêu, nhằm ảnh hưởng đến điều kiện kinh tế, đặc biệt là kinh tế vĩ mô. Chính sách tài khóa phản ánh quan điểm, cơ chế và phương pháp thu thập nguồn tài chính để hình thành ngân sách nhà nước và thực hiện các khoản chi tiêu cần thiết trong mỗi giai đoạn.

Chính sách tài khóa bao gồm tác động đến tổng cầu hàng hóa và dịch vụ, việc làm, lạm phát, tăng trưởng kinh tế và nhiều khía cạnh khác. Trong thời kỳ kinh tế suy thoái, chính phủ có thể tăng chi tiêu hoặc giảm thuế để kích thích nhu cầu và thúc đẩy hoạt động kinh tế. Ngược lại, để kiềm chế lạm phát, chính phủ có thể tăng lãi suất hoặc cắt giảm chi tiêu để làm mát nền kinh tế.

2. Vai trò của chính sách tài khóa là gì?

Chính sách tài khóa đóng vai trò vô cùng quan trọng trong toàn bộ nền kinh tế vĩ mô với những chức năng sau:

• Là công cụ điều tiết của chính phủ để điều chỉnh kinh tế thông qua thuế và chi tiêu. Trong điều kiện bình thường, chính sách tài khóa được sử dụng để thúc đẩy tăng trưởng kinh tế.
• Trong trường hợp kinh tế phát triển quá mức hoặc suy thoái, chính sách tài khóa được sử dụng để đưa kinh tế về trạng thái cân bằng.
• Về mặt lý thuyết, chính sách tài khóa là công cụ để khắc phục những thất bại của thị trường và phân bổ các nguồn lực hiệu quả thông qua chính sách chi tiêu và thuế của chính phủ.
• Chính sách tài khóa có vai trò trong phân phối và tái phân phối tổng sản phẩm quốc dân. Mục tiêu của chính sách là điều chỉnh phân phối thu nhập, tài sản, cơ hội và rủi ro có nguồn gốc từ thị trường, tạo điều kiện ổn định xã hội để thúc đẩy tăng trưởng và đầu tư.
• Chính sách tài khóa định hướng và tạo mục tiêu cho tăng trưởng và phát triển kinh tế, bất kể trực tiếp hay gián tiếp, đó đều là mục tiêu cuối cùng của chính sách tài khóa.

3. Các loại loại chính sách tài khóa

Chính sách tài khóa có thể được phân loại theo nhiều cách khác nhau. Chính phủ có sự lựa chọn để thay đổi chi tiêu, thuế hoặc cả hai để giảm, tăng tổng cầu và đảm bảo sự ổn định của nền kinh tế.

Chính sách tài khóa mở rộng

Chính sách tài khóa mở rộng, hay còn được gọi là chính sách tài khóa thâm hụt, là một phương pháp gia tăng chi tiêu của chính phủ mà không tăng nguồn thu. Nó có thể thực hiện bằng cách tăng mức độ chi tiêu của chính phủ mà không tăng thuế, giảm thuế mà không giảm chi tiêu, hoặc kết hợp cả việc tăng chi tiêu và giảm thuế. Mục tiêu của chính sách này là thúc đẩy tăng trưởng kinh tế, tạo ra thêm việc làm cho người lao động.

Chính sách tài khóa thắt chặt

Chính sách tài khóa thắt chặt, hay còn được gọi là chính sách tài khóa thặng dư, là một phương pháp hạn chế chi tiêu của chính phủ bằng cách tìm kiếm các nguồn thu khác như không tăng chi tiêu, tăng thuế hoặc kết hợp cả việc giảm chi tiêu và tăng thuế. Chính sách này thường được áp dụng trong tình hình kinh tế có dấu hiệu tăng trưởng không bền vững hoặc lạm phát cao.

Chính sách tài khóa trong điều kiện có sự ràng buộc về ngân sách

Trong những năm gần đây, khi ngân sách Nhà nước của nhiều quốc gia đang đối mặt với thâm hụt ngân sách quá nặng, việc tăng chi tiêu của chính phủ hoặc giảm thuế để kích thích nền kinh tế trong tình hình suy thoái được coi là khó thực hiện vì những yếu tố chính trị. Đặt mục tiêu này đòi hỏi chính phủ của các quốc gia phải thực hiện cắt giảm chi tiêu và tăng thuế. Do đó, tầm quan trọng của việc tăng chi tiêu và giảm thuế để kích thích nền kinh tế trở nên hạn chế hơn cho toàn bộ nền kinh tế.

Xem thêm: Thống kê XSHCM 29/8/2020 – Thống kê XSHCM hôm nay thứ 7

Xem thêm: Thống kê XSHCM ngày 12/11/2022 – Thống kê KQ Hồ Chí Minh thứ 7 chuẩn xác

Với những kiến thức vừa được cung cấp, bạn đã hiểu rõ hơn về chính sách tài khóa và tầm quan trọng của nó trong việc điều hành nền kinh tế. Hi vọng bài viết này đã giúp bạn có cái nhìn toàn diện về chính sách tài khóa và những ảnh hưởng của nó.